mal

1.

is.

1. İribuynuzlu ev heyvanı; malqara, qaramal (inək, öküz, camış və b.). Malı naxıra qatmaq. Mal damı. – <Dərviş:> Malların köyşəyi, atların nəriltisi, gah-gah da itlərin mırıltısı qulağıma gəlirdi. A. D.. Mal həkimi – baytar həkimi. // top. İribuynuzlu heyvan sürüsü. Mal qapıya gələndə axşam, səhər; Qoyun mələr, quzu mələr, mal mələr. A. Ş..

2. dan. Fərasətsiz, dilsiz, düşüncəsiz, key adam haqqında. Malın biridir. – <Qumru:> Bizimki malın, məğmunun biridir, lap düz buyurursan! M. C.. <Şair Nağı:> Kənd içində olanda diliniz ötür; Çöldə dönürsünüz mala, göyçəli! «Aşıq Ələsgər».

◊ Mal kimi gözünü döymək – kütcəsinə baxmaq, tənbəl-tənbəl baxmaq. <Rüstəm traktorçulara:> Ə-ə, sizinləyəm ey, nə mal kimi gözünüzü döyürsünüz? M. İ..

2.

is. <ər.>

1. Qiyməti olan və cəmiyyətdə alğı-satqı yolu ilə paylaşdırılan əmək məhsulu; ümumiyyətlə, alver obyekti olan hər şey; əmtəə. Çoxişlənən mallar. – <Xortdan:> Dükanın içində beş-on manatlıq mal yoxdur. Ə. H.. Məscidin alçaq qapısından hamballar motal və başqa baqqal malları çıxarırdılar. Ç..

2. Parça, arşınmalı (çit, mahud, ipək və s.). <Hacı Qara:> Heç kəs malın üzünə baxmır. M. F. A.. Aslan əynindəki qara mahud paltonu və eyni maldan tikilmiş şapkanı çıxararaq asılqana taxıb, Rüstəm kişi ilə üzüzə əyləşdi. M. İ..

3. Var-dövlət, sərvət; mal-əmlak. Dünyanın malı; Cahü cəlalı; Şövqü vüsalı; Bu balama qurban! (Layla). Əlli yol çapıllam, yüz yol talannam; Bir şey deyil dövlət, mal, incimərəm. A. Ə.. Dəstədə olan adamların biri Mir Qasımdır ki, doğma bacısı Səkinənin malını yemək qəsdi ilə saxta kağız düzəltmişdi. C. M..

4. məc. vulq. Gözəşirin qadın (qız) haqqında. <Cahangir ağa:> Heç görürsən, bu Həsən kişinin qızı Gülnisə nə maldır? Ə. H.. <Qarı Xuramana:> Nə xanların malısan? S. V..